3. TEMA: Milli Kültürümüz: 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Sayfa 90-91-92-93-94-95-96-97. Cevapları Ferman Yayınları
Türk sanatları denilince aklınıza hangi sanat türleri geliyor? Bunlarla ilgili bilgilerinizi sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
Cevap: Halıcılık, kilimcilik, ebru ve çinicilik geliyor.
Aşağıdaki soruları metne göre cevaplayınız.
1. Hayvan figürlü eserler hangi adla anılmaktadır?
Cevap: Hayvan üslubu adıyla anılmaktadır.
2. Türkler yerleşik hayata geçtiklerinde sanat anlayışlarında ne gibi bir değişiklik olmuştur?
Cevap: Katı madde işçiliklerine başlamışlardır. Çinicilik, taş, cam gibi maddeler işlemişlerdir.
3. Yazar neden tarihî eserleri korumanın vatanı korumak kadar önemli olduğunu söylemektedir?
Cevap: Kültürümüzü taşıdığı ve geleceğimize miras olduğu için bu kadar önemli olduğunu söylemektedir.
4. Okuduğunuz metinden Türk plastik sanatları ile ilgili neler öğrendiniz? Açıklayınız.
Cevap: Türklerin halıcılıkla uğraştığını, sonrasında yerleşik hayata geçerek çinicilik, taş, tahta cam gibi maddeleri işlediğini, İslamiyet’i kabul ederek hanlar saraylar yapmaya başladıklarını öğrendim.
5. Millî Eğitim Temel Kanunu’nun, Türk kültür eserlerinin mana ve değerinin Türk milletinin bütün fertlerine öğretilmesini istemesinin nedeni ne olabilir? Düşüncelerinizi sözlü olarak ifade ediniz.
Cevap: Kültürümüzü daha iyi tanıyıp daha iyi anlatmamızı ve nesilden nesile korumamızı istediği için Türk Milletinin bütün fertlerine öğretilmesini istiyordur diyebiliriz.
Okuduğunuz metnin konusunu ve ana fikrini aşağıya yazınız.
Metnin Konusu: Türk kültürünün el işi ve sanatları.
Metnin Ana Fikri: Türk kültürünün eserlerinin önemi.
Cümlelerin altını çizmek, kelimeleri koyu veya italik yazmak, renklendirmek, farklı punto ya da font kullanmak metindeki önemli bölümleri vurgulamak için başvurulan yöntemlerdir. Okuduğunuz metinde bazı cümleler koyu, bazıları ise altı çizili şekilde yazılmıştır. Sizce bu bölümler dışında metindeki hangi bölümler koyu ya da altı çizili şekilde yazılmalıydı? Metnin üzerinde işaretleyerek gösteriniz.
Cevap: ”Bir zafer müjdesi burada her isim diye haykırır.” italik harflerle yazılabilirdi. Çünkü Tanpınar’ın şiirinden alıntıdır.
Aşağıdaki cümleleri ögelerine ayırınız.
Cevap:
• Bu eserlerden pek büyük bir kısmı yanmış, yıkılmış, kaybolmuş, yabancıya gitmiştir.
→ Özne / yüklem
• Her okulun Türk sanat eserlerinin resimlerini, planlarını, maketlerini gösteren müzeleri olmalıdır.
→ Özne / yüklem
• Bu eserlerden hareket edilerek yeni yeni eserler vücuda getirilebilir.
→ Zarf tümleci / özne / yüklem
• Avrupalılar bizim eserlerimizdeki motifleri kullanarak modalar icat etmişlerdir.
→ Özne / zarf tümleci / nesne / yüklem
• Plastik sanat eserlerini incelemenin en pratik yolu onların benzerini yapmaktır.
→ Özne / nesne / yüklem
• En güzel sanat eseri modellerinin çoğaltılması da bir kültür çalışmasıdır.
→ Özne / yüklem
Yukarıdaki cümlelerden hangisinin nesne aldığını belirleyiniz. Aşağıdaki cümlelerden hangileri nesne almıştır? Cümlelerin nesnelerini yanlarına yazınız.
Malını yemesini bilmeyen zengin, her gün züğürttür.: Malını- belirtisiz nesne
Akılsız başın cezasını ayak çeker. : Ayak – belirtisiz nesne
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar. : doğru söyleyeni – belirtili nesne
Evdeki hesap çarşıya uymaz. : hesap – belirtisiz nesne
Burası yemek kokuyor. : yemek – belirtisiz nesne
İlkbaharda bitkiler yeşerir. : bitkiler – belirtisiz nesne
Yalnızlığıma doğru yürüyorum. : yalnızlığıma – belirtisiz nesne
Size verdiğim etkinliği yapmalısınız.: etkinliği – belirtili nesne
Bu akşam şehre dönüyormuş. :
Cümledeki nesnelerin cümlenin anlamını nasıl etkilediğini aşağıya yazınız.
Cevap: Nesneler, cümlede öznenin yaptığı işten dolayı, dolaylı veya dolaysız şekilde etkilenen şeyi belirtmiştir.
Yukarıdaki cümlelerde bulunan fiillerin altlarını çiziniz. Fiiller arasındaki farkı söyleyiniz. Hangi cümlede işi yapan bellidir? Söyleyiniz.
a) Geziye gitti. → Git fiil. Kim gitti? O gitti. 3. tekil şahıs.
b) Geziye gidildi. → Git fiil. Özne belli değil.
Aşağıdaki fiilleri cümle içinde kullanınız.
yaz: Üç sayfa yazı yazdım.
sev: Bana mendil atmasını çaresizce beklerken onu daha çok sevdim.
oku: Yazdığım mektubu yalnızca bir kez okudu.
bil: Şiirlerindeki anlamı kimse bilemiyordu.
bak: Herkes hayranlıkla ona bakıyordu.
başla: Bariyerin kalkmasıyla yarışa başladılar.
Aşağıdaki fiillerin kök ya da gövdelerine -(i)l veya -(i)n eklerinden birini ekleyerek cümle içinde kullanınız.
yaz-: Benim yazım gibi yazmaya çalışıyor.
sev-: Ona ben kadar kimse sevildiğini hissettiremeyecek.
oku-: Benim okumayı sevdiğim kadar kimse sevemez.
bil-: Onun biliyor olduğunu düşünüyorum.
bak-: Onun bana bakındığını görünce kıpkırmızı oldum.
başla-: Öğretmenimizin başlayın komutunu beklemeden koşmaya başladı.
Fiiller ek aldıktan sonra cümlelerde anlam bakımından nasıl bir farklılık oluşmuştur? Aşağıya yazınız.
Cevap: Kelimeler ilk önce fiil, ek aldıktan sonra ise nesne haline döndüler.
Sınıfınızda “tarihî eserlerimizi korumak” konulu bir konuşma yapınız. Konuşmanızda yaratıcı konuşma stratejisini uygulayınız. Bu stratejiyi uygulayabilmek için bir önceki arkadaşınızın anlattıklarını dikkatlice dinleyiniz. Arkadaşlarınızın söylediklerinden hareketle konuşarak konuya farklı bir bakış açısı geliştirerek konuşmanızı tamamlayınız. Konuşmalarınızda yabancı dillerden alınmış, dilimize henüz yerleşmemiş kelimelerin Türkçelerini kullanmaya özen gösteriniz.
Cevap:
Ülkemizdeki tarihi eserlerimizin korunması, kültürel mirasımızın gelecek nesillere aktarılması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Tarihi eserler, bir ülkenin geçmişi hakkında ipuçları verir. Ancak, tarihi eserlerimizin korunması, zaman içinde çeşitli tehditlerle karşı karşıya kalmış ve bazıları ne yazık ki zarar görmüştür.
Tarihi eserlerin korunması için, halkımızın tarihi eserlerin önemini anlaması ve bu konuda çalışmalara destek vermesi gerekir. Ayrıca, tarihi eserlerin bakımı konusunda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından ilgilenilmesi büyük önem taşır. Tamiratlar, orijinal yapıya uygun olmalıdır. Çalınma riski olabilecek bazı tarihi eserler güvenlik görevlileri veya polisler tarafından da korumaya alınabilir.
Okuduğunuz metindeki yazarın “Vatan çıplak topraktan ibaret değildir. Bir milletin asıl vatanı yarattığı kültür eserleridir.” sözünden hareketle defterinize “kelime ve kavram havuzundan seçerek yazma” yöntemini kullanarak hikâye edici veya bilgilendirici bir metin yazınız.
Bu amaçla konuyla ilgili aklınıza gelen kelime ve kelime gruplarını kâğıtlara yazınız. Arkadaşlarınızın yazdığı kâğıtlarla kendi kâğıtlarınızı bir masada toplayarak kavram havuzu oluşturunuz. Metninizi oluşturduğunuz kavram havuzundan yararlanarak yazınız. Metninizi gözden geçirirken varsa metninizdeki yazım, noktalama hatalarını ve anlatım bozukluklarını düzeltiniz. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınıza okuyunuz.
Cevap:
Bir milletin gerçek vatanı, yaratmış olduğu kültür eserleridir. Kültür, bir toplumun tarihini, değerlerini ve kimliğini yansıtır. Kültür, herhangi bir toplumun ilerlemesini ve gelişmesini gösterir. Sanat, edebiyat, müzik, dans, mimari ve daha pek çok alanında ortaya çıkan bu kültürel eserler, bir milletin ruhunu yansıtır. Örneğin, bir ülkenin resim sanatındaki başarıları, yetenekli ressamlarının eserleri aracılığıyla dünya genelinde tanınabilir. Edebiyat ise o ülkenin diliyle yazılmış şiirler, romanlar ve hikayelerle uluslararası arenada bilinirlik kazanır.
Vatan sadece fiziksel sınırlardan ibaret değildir. Bir toplumun gerçek vatanı, yaratmış olduğu kültür eserleridir. Bu eserler, bir milletin kimliğini, tarihini ve değerlerini yansıtır. Kültür eserleri, geçmişi geleceğe taşımanın yanı sıra insanlar arasında iletişimi ve birlik duygusunu güçlendirir. Onları korumak ve desteklemek, bir milletin en önemli görevlerinden biridir.
Cevapların Kısalığı ve netliği o kadar iyi ki, tam istediğim gibi. Sizin sayenizde cevaplarını bulmadığım soruları cevaplayabildim.
Tarihi eserlerimizi korumak zorundayız çünkü onlar bizim nereden geldiğimizi ve neler bulduğumuzu gösteriyor. Günümüze kadar ulaşan birçok tarihi eser vardır.
Sıkıcı olmayan içerikler sayesinde artık Türkçeyle aram daha iyi. Teşekkür ederim.